BÀI 5: SỨ MỆNH LỊCH SỬ TOÀN THẾ GIỚI
CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN.
Câu 1: Trình bày những điều kiện khách quan
và điều kiện chủ quan quy định sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công
nhân? Liên hệ với thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt nam
hiện nay?
*
Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp
công nhân:
- Thứ nhất,
do sự quy định của địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân
quy định.
Trong CNTB, giai cấp công nhân là bộ phận quan trọng nhất, cách mạng
nhất trong các bộ phận cấu thành lực lượng sản xuất của xã hội hiện đại. Họ đại
diện cho lực lượng sản xuất cách mạng có trình độ xã hội hóa cao và đại diện
cho phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại. Họ là lực lượng tạo ra phần lớn
của cải cho xã hội, lao động thặng dư của họ là nguồn gốc chủ yếu đem lại sự
giàu có và thúc đẩy xã hội phát triển. Do bị bóc lột giá trị thặng dư trong quá
trình làm thuê cho tư bản, lợi ích cơ bản của giai cấp công nhân đối lập trực
tiếp với lợi ích cơ bản của của giai cấp tư sản. Vì vậy, giai cấp công nhân là
giai cấp có vai trò đi đầu trong cải tạo các quan hệ xã hội, có nhu cầu phải
đấu tranh nhằm xóa bỏ sự áp bức, bóc lột.
- Thứ hai:
do đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân quy định.
Giai cấp công nhân gắn liền với phương thức sản xuất công nghiệp ngày
càng hiện đại, mang tính xã hội hóa cao. Phương thức sản xuất quy định phương
thức tư tưởng, giai cấp công nhân vì vậy có được những đặc điểm của một giai
cấp cách mạng: tính tổ chức kỷ luật, tác phong công nghiệp, tinh thần triệt để
cách mạng, tính đoàn kết quốc tế, tính dân tộc, có hệ tư tưởng độc lập, được vũ
trang bởi lý luận tiền phong là chủ nghĩa Mác-Lênin và có chính đảng của mình
là ĐCS tổ chức, lãnh đạo,…những phẩm chất này khách quan xác định giai cấp công
nhân là giai cấp tiên tiến nhất, cách mạng nhất và có năng lực lãnh đạo các
giai cấp khác trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới.
- Thứ ba:
Bản thân các mâu thuẫn cơ bản của CNTB khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân.
+ Xét về mặt kinh tế:
Xã hội hóa sản xuất là tiền đề quan trọng nhất đã thúc đẩy sự vận động
của mâu thuẫn cơ bản trong lòng phương thức sản xuất TBCN. Mâu thuẫn cơ bản đó
là xung đột giữa tính chất xã hội hóa ngày càng cao của lực lượng sản xuất với
tính chất tư nhân hóa của quan hệ sản xuất TBCN.
Xã hội hiện đại với xu thế xã hội hóa, dân chủ
hóa mạnh mẽ hiện nay cũng đang làm chín muồi những tiền đề khách quan cho sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
+ Xét về mặt chính trị - xã hội:
Chế độ bóc lột giá trị thặng dư đã khiến cho lợi ích cơ bản của hai giai
cấp này đối lập nhau. Mâu thuẫn đó là không thể điều hòa và là động lực chính
cho cuộc đấu tranh giai cấp hiện đại.
Giải quyết mâu thuẫn về lợi ích cơ bản
giữa hai giai cấp này theo hướng xóa bỏ chế độ bóc lột giá trị thặng dư là yếu
tố khách quan. Muốn thực hiện được điều đó phải xóa bỏ quan hệ sản xuất tư bản
chủ nghĩa. Nhưng muốn xóa bỏ nó thì phải xóa bỏ chế độ chính trị là cái đang
bảo vệ quan hệ sản xuất ấy. Lật đổ chế độ tư sản, nhà nước của giai cấp tư sản,
xác lập nhà nước giai cấp công nhân là tất yếu trong quá trình cách mạng kinh
tế.
Thông qua việc phân tích tính chất khách
quan của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân chúng ta thấy được tất yếu kinh
tế - chính trị, xã hội của cách mạng XHCN và ý nghĩa nhân đạo lớn lao của sứ
mệnh này. Nó là một sự nghiệp của giải phóng và phát triển được nảy sinh từ
chính những nhân tố hiện thực của xã hội hiện đại chứ không phải là mong muốn
chủ quan như sự xuyên tạc của các kẻ thù tư tưởng.
*
Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện thành công sứ mệnh lịch
sử toàn thế giới .
- Thứ nhất:
Sự phát triển của giai cấp công nhân
Là kết quả của quá trình phát triển tự thân , tự giác , chủ động. Với tư
cách là chủ thế thực hiện sứ mệnh lịch sử, sự phát triển giai cấp công nhân là
yếu tố chủ quan quy định chất lượng và quy mô, tốc độ của quá trình này. Sự
phát triển giai cấp công nhân được thể hiện ở sự phát triển về lượng và phát
triển về chất.
Phát triển về lượng của giai cấp công
nhân thể hiện sự tăng trưởng về số lượng cũng như tỷ lệ lao động công nghiệp
trong nền kinh tế.
Sự phát triển về chất của giai cấp công
nhân được thể hiện ở năng lực làm chủ công nghệ hiện đại và ý thức giác ngộ
giai cấp, giác ngộ dân tộc.
Công nhân là giai cấp thường trực của xã
hội hiện đại, đạt tới trình độ giác ngộ cao về chính trị, nhận thức được sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, đại biểu cho lợi ích chân chính của dân
tộc.
- Thứ hai:
Có Đảng cộng sản, nhân tố chủ quan cơ bản để thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân coi Đảng cộng sản là hạt nhân chính trị của mình và
sự ra đời của Đảng là mốc đánh dấu sự trưởng thành của giai cấp. Chủ nghĩa Mác-Lênin
khẳng định việc giai cấp công nhân có tổ chức được chính đảng trưởng thành về
chính trị, tư tưởng và tổ chức là dấu hiệu đã trở thành giai cấp tự giác và đủ
năng lực để thực hiện sứ mệnh lịch sử.
Đảng coi giai cấp công nhân là cơ sở xã
hội hàng đầu của mình. Quan hệ giữa Đảng cộng sản và giai cấp công nhân là quan
hệ “máu thịt”. Tính chất tiền phong thực tiến và lý luận, tính tổ chức khoa học
và chặc chẽ xác định.
Đảng là người lãnh đạo, là hạt nhân của giai cấp công nhân.
Đảng cộng sản là lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân . không có lý
luận thì phong trào công nhân không đi được xa.
Đảng cộng sản là bộ tham mưu của giai cấp công nhân. Bằng hiểu biết lý
luận và kinh nghiệm thực tiễn, Đảng cộng sản định ra cương lĩnh , đường lối,
chiến lược, chính sách đấu tranh. Đảng cũng là người tổ chức, động viên các sức
mạnh, nguồn lực chính trị xã hội trong phong ttraof công nhân.
Đảng cộng sản là đội tiên phong đấu tranh cho lợi ích của giai cấp công
nhân và của dân tộc. Đây là sự nghiệp cách mạng vĩ đại của những người lao động
bị áp bức, bóc lột đứng lên giải phóng bản thân và thoát khỏi áp bức giai cấp.
Để làm tròn nhiệm vụ trên Đảng của giai cấp công nhân cần phải: nắm vững và
trung thành với chủ nghĩa Mác lênin; giữ vững và không ngững tăng cường tính
chất giai cấp công nhân; giữ vững quyền lãnh đạo của Đảng, xây dựng Đảng mạnh
về chính trị, tư tưởng và tổ chức
- Thứ ba:
Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản và giai cấp công nhân.
Quan hệ giữa Đảng Cộng sản và giai cấp
công nhân là quan hệ “máu thịt” và bất cứ sựu chia rẽ, xa rời nào cũng đều làm
tổn hại cả 2 nhân tố này và làm ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình thực hiện sứ
mệnh lịch sử.
Giai cấp công nhân và Đảng phải là trung
tâm đoàn kết toàn đân, đoàn kết Quốc tế, ý chí, nhận thức và hành động thống
nhất, đồng thời đấu tranh chống mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch,
phản động chống phá sự nghiệp xây dựng CNXH.
*
Liên hệ với thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt nam hiện nay:
Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn, đang
phát triển, bao gồm những người lao động chân tay và trí óc, làm công hưởng
lương trong các loại hình sản xuất, kinh doanh và dịch vụ công nghiệp hoặc sản
xuất kinh doanh và dịch vụ có tính công nghiệp.
- Giai cấp công nhân ta có sứ mệnh lịch
sử to lớn: là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng
cộng sản Việt Nam, là giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, là
lực lượng tiên phong trong sự nghiệp xây dựng CNXH, là lực lượng đi đầu trong
sự nghiệp CNH-HĐH đất nước, là lực lượng nòng cốt trong liên minh công – nông –
trí.
Thực hiện thành công sứ mệnh đó là đảm
bảo cho thắng lợi của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Đẩy mạnh CNH-HĐH là nhiệm vụ
trung tâm của thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay.
- Thực trạng thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay :
Cùng với sự nghiệp đổi mới và quá trình đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước giai
cấp công nhân nước ta đã có bước chuyển biến quan trọng tăng nhanh về số lượng
, đa dạng về cơ cấu , chất lượng được nâng lên đã hình thành ngày càng đông đảo
công nhân trí thức, đang tiếp tục phát huy vai trò là giai cấp lãnh đạo cách
mạng thông qua đội tiền phong là Đảng cộng sản Việt Nam.
Tuy vậy, sự phát triển của giai cấp công
nhân chưa đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu về số lượng, cơ cấu, trình độ học
vấn, chuyên môn kỹ thuật nghề nghiệp của sự nghiệp CNH-HĐH và hội nhập kinh tế
quốc tế. Địa vị chính trị của giai cấp công nhân còn chưa thể hiện đầy
đủ.
Đối với vai trò lãnh đạo đất nước đi lên
CNXH đang có mâu thuẫn trong yêu cầu tiền phong đi đầu với những bất cập về
trình độ văn hóa , tay nghề và giác ngộ chính trị của một bộ phận lớn của công
nhân nước ta.
Đối với vai trò đi đầu trong sự nghiệp
đẩy mạnh CNH-HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức và hội nhập kinh tế quốc
tế của giai cấp công nhân nước ta cũng còn nhiều bất cập, hạn chế. Năng lực làm
chủ khoa học công nghệ của công nhân , năng lục lãnh đạo tổ chức, quản lý
và kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước, thể chế kinh tế thị trường định
hướng XHCN chưa hoàn thiện …
Đối với vai trò hạt nhân của khối kiên
minh công- nông – trí thức và đại đoàn kết toàn dân tộc, giai cấp công nhân
nước ta cũng còn nhiều bất cập trước hai lực cản lớn là mặt trái cơ chế thị
trường và năng lực tố chức quản lý cúa bản thân.
Trước thực trạng nêu trên Đảng ta đã đưa
ra quan điểm và giải pháp xây dựng giai cấp công nhân
Việt nam hiện nay
- Quan điểm :
+ Kiên định quan điểm giai cấp công nhân
là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng cộng sản Việt
Nam.
+ Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh
phải gắn kết hữu cơ với xây dựng và phát huy sức mạnh của liên minh giai cấp
công nhân với giai cấp nông dân và độingũ tri thức dưới sự lãnh đạo của Đảng.
+
Chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh phải gắn chặc chẽ với chiến
lược phát triển kinh tế xã hội, CNH-HĐH đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế.
+
Đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng trí thức
hóa giai cấp công nhân là một nhiệm vụ chiến lược.
+
Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị,
của toàn xã hội và nổ lực vương lên của bản thân công nhân, sự tham gia đống
góp tích cực của người sử dụng lao động, trong đó sự lãnh đạo của Đảng và quản
lý của nhà nước có vai trò quyết định, công đoàn có vai trò quan trọng trực
tiếp trong chăm lo xây dựng giai cấp công nhân.
Phương hướng và giải pháp xây dựng giai
cấp công nhân Việt nam
-
Phương hướng :
+ Hình thành và triển khai thực hiện
chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với chiến lược phát triển
kinh tế -xã hội, CNH-HĐH, hội nhập quốc tế.
+ Giải quyết có hiệu quả những vấn đề
bức xúc , cấp bách của giai cấp công nhân, tạo được chuyển biến thật sự mạnh mẽ
và rệt trong nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của công nhân.
+ Có bước tiến về đào tạo, nâng cao
trình độ học vấn, chuyên môn kỹ năng nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu phát triển đất
nước, nhất là ngành công nghiệp mới. Tăng nhanh tỷ lệ lao động qua đào tạo, chú
trọng tạo nghề cho công nhân từ nông dân và nữ công nhân.
+ Nâng cao hơn về giác ngộ giai cấp, bản
lĩnh chính trị, hiểu biết pháp luật, tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động,
xây dựng loios sống lành mạnh trong công nhân, nhất là công nhân trẻ.
+ Tăng tỷ lệ đảng viên và cán bộ lãnh
đạo, quản lý xuất thân từ công nhân.
+ Đẩy mạnh phát triển đoàn viên và tổ
chức công đoàn , đoàn thanh niên cộng sản Hồ chí minh
- Giải pháp thực hiện :
+ Tiếp tục nghiên cứu tổng kết thực tiễn,
phát triển lý luận về giai cấp công nhân trong điều kiện kinh tế thị trường
định hướng XHCN, đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế.
+ Đẩy mạnh nâng cao chất lượng đào tạo
nghề,từng bước trí thức hóa giai cấp công nhân
+ Quan tâm bồi dưỡng nâng cao trình độ
chính trị, ý thức giai cấp,tinh thần dân tộc cho giai cấp công nhân
+ Bổ sung, sửa đổi xây dựng và thực hiện
nghiêm hệ thống chính sách,pháp luật để đảm bảo quyền, lợi ích hợp phá, chính
đáng của công nhân, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho công nhân.
+ Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát
huy vai trò của tổ chức công đoàn và các tổ chức chính trị – xã hội khác trong
xây dựng giai cấp công nhân.
Câu 2: Làm rõ những
mặt mạnh, thuận lợi và hạn chế của giai cấp công nhân Việt Nam truớc yêu cầu
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá gắn với kinh tế tri thức? Nêu phương
hướng và giải pháp xây dựng, phát triển giai cấp công nhân nước ta trong giai
đoạn hiện nay?
*Những mặt mạnh, thuận lợi và hạn chế của giai cấp
công nhân Việt Nam truớc yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá gắn với
kinh tế tri thức:
-
Những mặt
thuận lợi:
+ Giai cấp công nhân Việt Nam
là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, bao gồm những người lao động
chân tay và trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh
doanh và dịch vụ công nghiệp, hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất
công nghiệp.
+ Giai cấp công nhân Việt Nam
không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, đang có mặt trong tất cả các
nghành nghề, các thành phần kinh tế. Hàng năm, công nhân và công nghiệp đóng
góp hơn 60% tổng sản phẩm xã hội và 70% ngân sách nhà nước.
+ Trong khối đại đoàn kết dân
tộc, giai cấp công nhân đóng góp trực tiếp to lớn vào quá trình phát triển của
đất nước. Là cơ sở chính trị- xã hội vững chắc của đảng và Nhà nước.
+ Đảng cộng sản Việt Nam chỉ
rõ: “Giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh to lớn: là gia cấp lãnh đạo cách
mạng thông qua đội tiền phong là Đảng cộng Sản Việt Nam; giai cấp đại diên cho
phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong cho sự nghiệp công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước vì mục đích dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh; lực lựơng trong liên minh giai cấp công nhân với gia cấp
nông dân và đội ngũ tri thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
-
Hạn chế:
Hiện nay giai cấp công nhân đang đứng trước
những thử thách to lớn như:
+ Yêu cầu cao của sự nghiệp
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá gắn với kinh tế tri thức và hội nhập
quốc tế, trong điều kiện khoa học và công nghệ phát triển nhanh, cạnh tranh gay
gắt; tình hình thế giới có nhiều thay đổi nhanh chóng, phức tạp, khó lường, âm
mưu “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch, tác động của mặt trái kinh
tế thị trường và sự du nhập các luồng văn hoá độc hại, phản động... đang từng
ngày, từng giờ tác động đến công nhân.
+ Địa vị chính trị của công
nhân chưa thể hiện đầy đủ; lợi ích một bộ phận công nhân được hưởng chưa xứng
đáng với những thành tựu của công cuộc đổi mới và những đóng góp của chính
họ...
+ Sự phát triển của giai cấp
công nhân chưa đáp ứng về yêu cầu về số lượng, cơ cấu và trình độ học vấn,
chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và
hội nhập kinh tế quốc tế; thiếu nghiêm trọng các chuyên gia kỹ thuật, cán bộ
quản lý giỏi, công nhân lành nghề; tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động
còn nhiều hạn chế; đa phần công nhân xuất thân từ nông dân chưa được đào tạo cơ
bản và có hệ thống. Một bộ phận công nhân chậm thích nghi với cơ chế thị
trường.
+ Giai cấp công nhân còn hạn
chế về phát huy vai trò nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai
cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng. Giác ngộ giai cấp
và bản lĩnh chính trị của công nhân không đồng đều; sự hiểu biết về chính sách,
pháp luật còn thiếu. Tỷ lệ đảng viên và lãnh đạo xuất thân từ công nhân còn
thấp. Một bộ phận công nhân chưa thiết tha phấn đấu vào Đảng và tham gia hoạt
động trong các tổ chức chính trị- xã hội.
Những vấn đề trên đang đặt ra đòi hỏi phải
giải quyết đẻ tạo động lực thúc đẩy sự phát triển của giai cấp công nhân nước
ta. Vai trò lãnh đạo đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội, vai trò đi đầu trong sự
nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá gắn với kinh tế tri thức.
* Phương hướng xây dựng, phát triển giai cấp công nhân
nước ta trong giai đoạn hiện nay.
- Nghị quyết Hội nghị lần thứ
sáu Ban Chấp hành Trung Ương khoá X “Về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân
Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”, chỉ rõ: “
Xây dựng giai cấp công nhân nước ta lợn mạnh trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách của Đảng, Nhà
nước, của cả hệ thống chính trị, của mỗi nguời công nhân và của toàn xã hội”.
Để thực hiện hoá quan điểm của Đảng, phải
phấn đấu quyết liệt để đạt được sự chuyển biến tối đa về các mặt sau đây: Xây
dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, có giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị
vững vàng, có ý thức công dân, yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, tiêu biểu cho
tinh hoá văn hoá của dân tộc; nhạy bén và vững vàng trước những diễn biến phức
tạp của tình hình thế giới.
Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, phát
triển nhanh về số lượng, nâng cao chất lượng, có cơ cấu đáp ứng yêu cầu phát
triển đất nước, chuyên, kỹ năng, nghề nghiệp cao, có khả năng tiếp cận và làm
chủ khoa học- công nghệ tiên tiến, hiện đại trong điều kiện phát triển kinh tế
tri thức, có tác phong công nghiệp và kỷ luật cao.
- Tăng tỷ lệ đảng viên và cán
bộ quản lý xuất thân từ công nhân.
- Đẩy mạnh phát triển đoàn
viên và tổ chức công đoàn, Đoàn thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh và Hôi Liên
Hiệp thanh niên Việt Nam trong các loại hình doanh nghiệp.
* Giải pháp cơ bản để xây dựng phát triển giai cấp
công nhân Việt Nam.
- Tiếp tục nghiên cứu, tổng
kết thực tiễn, phát triển lý luận về gioai cấp công nhân trong điều kiện kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
- Đẩy mạnh và nâng cao chất
lượng đào tạo nghề, từng bước trí thức hoá giai cấp công nhân.
- Quan tâm bồi dưỡng, nâng
cao trình độ chính trị, ý thức giai cấp, tinh thần dân tộc cho giai cấp công
nhân.
- Bổ sung, sửa đổi, xây dựng
và thực hiện nghiêm hệ thống chính sách, pháp luật để đảm bảo quyền, lợi ích
hợp pháp, chính đáng của công nhân; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho
công nhân.
- Tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng, phát huy vai trò của tổ chức công đoàn và các tổ chức chính trị - xã hội
khác trong xây dựng giai cấp công nhân.
Post a Comment